زخم بستر از زخم های پوستی شایع می باشد و یکی از شکایات پزشکی زیانبار به خصوص ناشی از آسیب نخاعی بشمار می آید .
زخم بستر به نام های زخم فشاری و دکوبتیوس هم نامیده می شود .

افراد مستعد زخم بستر چه کسانی هستند؟

1. افراد مبتلا به ضایعات نخاعی ، فلج عضلانی ، MS ،و دیگر مشکلات عصبی که منجر به کاهش حس درد در آنها شده .2. افراد با بستری طولانی مدت در بخش مراقبت های ویژه
3. افراد با دوران نقاهت طولانی پس از جراحی
4. افراد سالمند یا افراد دیگری که بهر دلیل و بدون کمک دیگران قادر به تغییر وضعیت بدن خود نیستند و یا از صندلی چرخدار استفاده می کنند .

علت ایجاد زخم بستر چیست ؟

در کسانی که حس طبیعی دارند وقتی قسمتی از بدن برای مدتی تحت فشار قرار گیرد ، دستوراتی بطور ناخودآگاه به مغز رفته و فرد حتی بدون آنکه متوجه باشد با جابجا کردن بدن خود از پیدایش زخم جلوگیری می کند .

در واقع در حالت طبیعی پوست می تواند مقداری از فشار را برای مدتی طولانی تحمل کند ، اما فشار زیاد را فقط می تواند برای یک مدت کوتاه قبل از اینکه سیستم جریان خون دچار اختلال شود تحمل نماید .
بنابراین افزایش یا طولانی شدن فشار بافتی ، منجر به اختلال در جریان خون (ایسکمی) و نهایتاً آسیب پوستی می شود .در افراد با آسیب نخاعی و فقدان حس ، علاوه بر کاهش سرعت جریان خون به علت کاهش حس بیمار ، دستورات به مغز نرفته و فرد متوجه فشار دائم و آسیب پوستی و زخم ایجاد شده ، نمی شود .

مشکلات پوست در این افراد تقریبا با اهمیت تر از همه مشکلاتی است که بیمار ممکن است با آن روبرو شود . یک زخم پوست می تواند چند هفته از مدت بستری در بیمارستان یا استراحت در بستر را به خود اختصاص دهد و نیز هزینه های سنگین درمانی را به فرد و خانواده اش تحمیل نماید .

آیا زخم بستر و مشکلات پوستی ایجاد شده قابل پیشگیری است ؟

بله – حتما. اگر فرد بخوبی از پوست خود مراقبت کند ، تمرینات منظم برای کاهش فشارهای وارده به بدن داشته باشد ، رژیم غذایی مناسب انتخاب نماید و چگونگی مراقبت روزمره از پوست را بداند ، می تواند از بروز زخم پوستی جلوگیری کند . همچنین زخم اگر در مراحل اولیه تحت مراقبت قرار گیرد به راحتی درمان می شود .

چه نواحی از بدن مستعد زخم بستر می باشند ؟

نواحی ای که با بستر تماس دارند و نیز نواحی روی قسمت های استخوانی و غضروفی بدن مانند استخوان خاجی – آرنج ، زانو ، قوزک پا ، کتف و طرفین ران و ... مستعد زخم فشاری می باشند .

علائم و نشانه های زخم بستر کدامند ؟

علائم اولیه معمولا مختص به همان منطقه زخم می باشند که شامل قرمزی – گرمی – سفتی است . در مراحل بعدی تاول و یا جوش و بوی نامطبوع و نیز خروج چرک و ترشحات هم ممکن است دیده شود .
با پیشرفت زخم ، علایم سیستمیک مانند تب و لرز هم ممکن است رخ دهد .

علل اصلي زخم پوست :

• فشار طولاني مدت 
• سوختگي ها يا خراش 
• رطوبت قديمي برروي پوست 
• نشستن يا خوابيدن بروي اشياء سخت 
• سرما زدگي

فشار طولاني مدت :

هنگامي كه بيمار در يك وضعيت به حد كافي طولاني مدت بنشيند يا بخوابد علائم و نشانه هاي آسيب پوست ناشي از فشار طولاني مدت ايجاد مي شود . همچنين اين علائم مي تواند با هر نوع از لخته ، يا اشياء سخت كه فشاربرروي پوست مي گذارد ايجاد شود . علائم اوليه شامل قرمز شدن ناحيه اي از پوست است و اگر فشار برداشته شود آسيب ايجاد نمي شود و قرمزي 15 دقيقه بعد از برداشتن فشار كم رنگ مي شود .

معمولا آسيب پوست ناشي از فشار در بالاي برجستگي هاي استخوان شروع مي شود مانند هر جايي از بدن كه استخوان با سطح پوست محصور شده است از قبيل استخوان لگن ، برجستگي هاي  استخوان تمايل دارند فشار برروي پوست از داخل بگذارند يك سطح محكم بر روي سطح بيروني استخوان وجود دارد و پوست هنگامي بين سطح ثابت داخل استخوان و سطح ثابت بيروني قرار بگیرد رنگ پريده خواهد بود كه از فقدان جربان خون ناشي می شود .همچنين به علت كاهش ميزان جريان خون كه بدنبال آسیب نخاعی ايجاد مي شود اكسيژن كمتر در پوست وجود دارد كه در نتيجه مقاومت پوست پايين مي آيد و اگر پوست از اكسيژن به علت فشارمحروم شود بدن سعي خواهد كرد با فرستادن خون بيشتر به ناحيه جبران كند و ممكن است تورم پوست را نتيجه دهد و حتي فشار بيشتر بروي گردش خون خواهد گذاشت و جريان گردش خون بيشتر مسدود مي شود . 

isaarsci